Στην πρόσφατη συζήτηση που είχα on camera με τον δικηγόρο και συνεργάτη του "Rib and Sea" κ. Σωτήρη Καλαμίτση, ο τελευταίος αναφέρθηκε (όπως έχει κάνει πολλάκις στα άρθρα του) στον κ. Διονύση Ρηγόπουλο ο οποίος έχει εκπονήσειένα ένα πρόγραμμα ενιαίας ψηφιακής καταγραφής της δομής και στελέχωσης του Δημοσίου στο οποίο, ωστόσο, ουδεμία προσοχή έδωσε η απελθούσα κυβέρνηση του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.
Ο κ. Ρηγόπουλος είδε το βίντεο της συζήτησης που είχα με τον Σωτήρη Καλαμίτση και μου έστειλε το ακόλουθο σχόλιο το οποίο παραθέτω αυτούσιο.
Ιωσήφ Παπαδόπουλος
Σας ευχαριστώ θερμότατα, και εσάς και τον φίλο Σωτήρη Καλαμίτση, που κάνετε ευρύτερα γνωστό (στο 38:43 του βίντεο της πρόσφατης συνέντευξής του) πόσο αναγκαίο και εύκολο είναι να εφαρμοστεί η πρόταση της ενιαίας ψηφιακής καταγραφής της δομής και της στελέχωσης σε ολόκληρο το Δημόσιο.
Αντίθετα με τον Σωτήρη, αισιοδοξώ ότι η νέα κυβέρνηση θα περιλάβει την ψηφιακή αυτογνωσία του κράτους στο πρώτο νομοσχέδιο που θα καταθέσει το Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής.
Ο πρωθυπουργός (https://youtu.be/DS_MJT3mr6c) και ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης γνωρίζουν καλά το θέμα. Η μελέτη της διαΝΕΟσις για την «Ηλεκτρονική διακυβέρνηση στην Ελλάδα» επισημαίνει από τον Μάρτιο 2018 πόσο αναγκαίο και κατεπείγον είναι να δημιουργηθεί σωστά «Κεντρικό Ψηφιακό Οργανόγραμμα» (https://www.dianeosis.org/wp-content/uploads/2018/03/EGov_Upd_090318.pdf, σελ. 155-157, 162, 164-165).
Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, αναφέρει (σελ. 155):
«Στη μελέτη πεδίου ορισμένοι υπάλληλοι αναφέρθηκαν σε προβλήματα στελέχωσης των υπηρεσιών τους. Αυτό έχει αποτυπωθεί και από την αρμόδια υπουργό Διοικητικής Ανασυγκρότησης σε σχετική συζήτηση επιτροπής στη Βουλή: «Σήμερα υπάρχουν πάρα πολλοί υπάλληλοι που κανείς δεν μπορεί να δει πού βρίσκονται πραγματικά και πού υπηρετούν, μέσα από όλο αυτό το δαιδαλώδες τοπίο» (Γεροβασίλη, 2016). Αυτή η ακαταστασία της Δημόσιας Διοίκησης είναι σε έντονη αντίθεση με τις τρέχουσες πρακτικές πλήρους και λεπτομερούς ψηφιακής καταγραφής και ιχνηλασιμότητας στη δράση και τη δομή οργανισμών.
Η έλλειψη αυτή δημιουργεί μία σειρά από προβλήματα:
(α) εξακολουθούν ανεξέλεγκτες δαπάνες,
(β) δεν υπάρχουν βασικά δεδομένα για ορθολογικό σχεδιασμό και βελτιώσεις δομών και στελέχωσης του Δημοσίου,
(γ) δεν μπορεί να γίνονται συγκρίσεις για να εντοπίζονται οι κρισιμότερες ελλείψεις και αδυναμίες,
(δ) δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για να αποτιμώνται τα αποτελέσματα των φερόμενων ως μεταρρυθμίσεων.
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος προτείνεται η δημιουργία ενός κεντρικού Ψηφιακού Οργανογράμματος που θα περιέχει την πλήρη, διαρκή και ενιαία ψηφιακή αποτύπωση της δομής και της στελέχωσης του Δημοσίου (Ρηγόπουλος, 2016). Για να αποτυπωθεί η δομή, θα πρέπει να δοθεί σε κάθε μονάδα (πχ. υπουργείο, γενική διεύθυνση, διεύθυνση, ή τμήμα) ένας Αναγνωριστικός Κωδικός Μονάδας (ΑΚΜ) και να καταρτιστεί ένας πίνακας που θα περιλαμβάνει όλες τις μονάδες με τον ΑΚΜ υπερκείμενης μονάδας. Αντίστοιχα, για να αποτυπωθεί η στελέχωση ένα δεύτερος πίνακας θα αντιστοιχίζει το μοναδικό αναγνωριστικό του κάθε υπαλλήλου (π.χ. ΑΦΜ) με τον ΑΚΜ της μονάδας όπου προσφέρει έργο την τρέχουσα στιγμή.»
Η μελέτη παραπέμπει στα άρθρα:
Ψηφιακό Οργανόγραμμα του Δημοσίου: Ας το κάνουμε σωστά. Ναυτεμπορική, 12 Ιουλίου 2016. Διαθέσιμο στη: http://www.naftemporiki.gr/story/1127020/psifiako-organogrammatou-dimosiou-as-to-kanoume-sosta
Αποτύπωση-Χαρτογράφηση Δημόσιου Τομέα: Το πρώτο βήμα για την οργάνωση του Κράτους, Οικονομική Επιθεώρηση 960 (Ιουλ.), σ. 38–39. Διαθέσιμο στη: goo.gl/9NY62H
Αναγκαία και εφικτή η άμεση αποτύπωση της δομής και της στελέχωσης του Δημοσίου, ΣΥΝήΓΟΡΟΣ 121, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 51–53. Διαθέσιμο στη: goo.gl/HKBivQ
Το κενό στα θεμέλια της Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Capital.gr, 6 Οκτωβρίου 2017. Διαθέσιμο στη: http://www. capital.gr/me-apopsi/3245219/to-keno-sta-themelia-tis-dioikitikismetarruthmisis
Οι πρώτες παρουσιάσεις του θέματος σε ευρύτερο κοινό ήταν στα συνέδρια:
Διεθνούς Διαφάνειας Ελλάδος: Αποτύπωση του Δημοσίου (9.12.2016 https://youtu.be/BHiE2ucIfEw) και
Νομικής Βιβλιοθήκης: Ψηφιακή Αποτύπωση του Δημοσίου - Μια πρόκληση για όλους στη σημερινή Ελλάδα (3.2.2017 https://youtu.be/82Zv3I_ZS9U)
Το πρόβλημα και η εύκολη λύση του παρουσιάστηκαν επίσης δύο φορές στο Delphi Economic Forum το 2017 και 2018 (https://youtu.be/3zRECLi_jx4 και https://youtu.be/775krTVop64)
και τρεις φορές στο 7ο, 8ο και 9ο Ετήσιο Συνέδριο Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης – e-Government Forum, το 2017, 2018, 2019 (https://www.youtube.com/watch?v=NNYPwl-Eolw&t=656s )
ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΜΕ ΤΗ ΝΕΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
Στις 30.7.2019 παρουσίασα συνοπτικά την άποψη του Οργανισμού Ανοικτών Τεχνολογιών για το ανοικτό οργανόγραμμα του Δημοσίου στην Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης, που συζητούσε το νομοσχέδιο για το Επιτελικό Κράτος. https://youtu.be/9T5Zj7aawYk
Ακολούθως, ανέφερα αναλυτικότερα το θέμα στη διαβούλευση του νομοσχεδίου (http://www.opengov.gr/gengk/?p=357#comment-299) και τέλος περιέλαβα τόσο το βίντεο όσο και το πρώτο μέρος του σχολίου της διαβούλευσης σε αναλυτικό άρθρο στο Capital.gr, στις 5.8.19, όπου εξηγώ γιατί η Ψηφιακή Αυτογνωσία του Κράτους είναι (τεχνικά απλή) απαραίτητη προϋπόθεση για το Επιτελικό Κράτος και αναφέρω πώς η προηγούμενη κυβέρνηση επανειλημμένα απέφυγε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.
https://www.capital.gr/me-apopsi/3375478/i-psifiaki-autognosia-proupothesi-gia-to-epiteliko-kratos
Όσο δεν υπάρχει η Ψηφιακή Αυτογνωσία του Κράτους συνεχίζουν να χάνονται καθημερινά πολύτιμα ιστορικά δεδομένα του κράτους. Γι’ αυτό και για όλους τους λόγους που προανέφερα, προσδοκώ ότι η Ψηφιακή Αυτογνωσία θα προβλεφθεί σωστά στο πρώτο νομοσχέδιο του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και θα εφαρμοστεί αμέσως από την Κυβέρνηση που έδειξε από την αρχή πόσο πολύ ενδιαφέρεται για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους και για τον κρίσιμο παράγοντα «χρόνος».
Διονύσης Ρηγόπουλος