Rib and Sea

Γράφει ο Μπάμπης Κωνσταντάτος.

Κόκκινη κλωστή δεμένη στην ανέμη τυλιγμένη…

«Μια φορά κι' έναν καιρό ζούσε σε ένα μικρό παραλιακό χωριό ένας καλός γιατρός που, όταν δεν είχε να γιατρέψει κάποιον, κοίταζε το πέλαγος και ονειρευόταν ένα μακρινό ταξίδι με τη μικρή φουσκωτή του βάρκα…».

Θα μπορούσε να αρχίζει κάπως έτσι το εγχείρημα του Γάλλου γιατρού Αλέν Μπομπάρντ, που μοιάζει σαν παραμύθι: Η διάσχιση του Ατλαντικού το 1952 με τον «Αιρετικό», χωρίς καμία μηχανική υποστήριξη και χωρίς καμία προμήθεια.

Ωστόσο, «… για το μύθο που μας λέτε, άλλο μύθο θα σας πω…», που λέει και το τραγούδι. Για την ακρίβεια δεν θα σας πω εγώ τίποτα, αλλά θα σας το διηγηθεί ο ίδιος ο Αλέν Μπομπάρντ, ο ήρωάς  μας.

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Προχθές ήμουνα στο σπίτι του γιατρού Φάνη Τσαβίση, που έγινε φίλος μου μετά από το ενδιαφέρον που έδειξε όταν λίγο έλειψε να σκοτωθώ σε ένα ατύχημα. πριν δύο χρόνια. Και χάρη σ’ αυτό το ενδιαφέρον σήμερα περπατάω κανονικά. Ο Φάνης, που λέτε, που είναι, κοντά στα άλλα, λάτρης και κάτοχος φουσκωτού, πριν μερικά χρόνια είχε την πληροφορία ότι ο Μπομπάρντ, μετά από εκείνο το ταξίδι που τον έκανε παγκόσμια γνωστό και καθιέρωσε το φουσκωτό σκάφος σαν το ασφαλέστερο μέσον διακίνησης στη θάλασσα, είχε γράψει και εκδώσει ένα βιβλίο με τον περίεργο τίτλο: «Εθελοντής Ναυαγός».

Σαν φανατικός αναγνώστης τέτοιων βιβλίων, ο Φάνης, έψαχνε καιρό να το βρει σε Ελλάδα και εξωτερικό, μέχρι που του το έφερε η τύχη. Το ανακάλυψε ένας φίλος του σε κάποιο ράφι βιβλιοπωλείου στον Καναδά και, έχοντας ακούσει από τον ίδιον γι’ αυτό, το πήρε και του το έφερε. Και ο Φάνης το έδωσε στον εξάδελφό του που είναι εκδότης για να το μεταφράσει και να το εκδώσει στα ελληνικά. Και εκείνος το έκανε. Έτσι, το μοναδικό αυτό βιβλίο από το 2008 κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία, μόνο που εξακολουθεί να παραμένει σχεδόν άγνωστο σε μας, αφού τόσα χρόνια που δημοσιογραφώ στα ναυτικά περιοδικά ποτέ δεν είχα  ακούσει τίποτα γι’ αυτό.

Έτρεξα αμέσως να το βρω, και από τη στιγμή που το πήρα στα χέρια μου το ρουφάω με την αγωνία να φτάσω στην τελευταία σελίδα. Και επειδή δεν μπορώ να περιμένω να το τελειώσω για να σας πω τι διάβασα, σας στέλνω το μήνυμα της ύπαρξής του μέσα από αυτό εδώ το μέσον, που καθώς φαίνεται είναι και το μοναδικό που έχει απομείνει για να επικοινωνούμε «αλμυρά μου φιλαράκια».

Ο άλλος μύθος που θα σας πω, λοιπόν, όχι εγώ δηλαδή  αλλά ο ίδιος ο Αλέν Μπομπάρντ, είναι ότι ο γιατρός του παραμυθιού έβλεπε το πέλαγος, αλλά δεν  ονειρευόταν να το ανακαλύψει. Η αλήθεια είναι ότι μετά από ένα ναυάγιο που έτυχε να είναι παρών, βλέποντας στοιβαγμένους τους πνιγμένους  του ήρθε η ιδέα να κάνει ένα ταξίδι  σαν «Εθελοντής Ναυαγός», προσφέροντας έτσι τον εαυτό του σαν πειραματόζωο  για να αποδείξει ότι ο άνθρωπος μπορεί να επιζήσει στη θάλασσα μέχρι τρεις μήνες, αρκεί να παραμένει στην επιφάνειά της πάνω σε ένα αβύθιστο πλεούμενο και να γνωρίζει πώς  να χρησιμοποιήσει αυτά που του προσφέρει το πέλαγος. Και για να μην υπάρχουν οι δελεασμοί της ξηράς, επέλεξε να διασχίσει τον Ατλαντικό ωκεανό, με δοκιμαστικό πλου τη διάσχιση της Μεσογείου, από τις νότιες ακτές της Γαλλίας  μέχρι τα Κανάρια.

«Από τις πρώτες πρωϊνές ώρες βρεθήκαμε στο λιμάνι της Φονβιέγ… κατά τις δύο η ώρα έφτασε ένας κλητήρας, ο οποίος σφράγισε τα μπιτόνια που είχαν προβλεφτεί για την περίπτωση που το διατροφικό μας πείραμα θα αποτύγχανε. Τότε ήταν που με πλησίασε ένας αρκετά ψηλός άντρας με καουμπόϊκο στυλ, που φορούσε ένα πλατύγυρο καπέλο, και μου είπε: «Πιτσιρικά, μια συμβουλή. Το ξέρω το ζήτημα, επιστρέφω από τη νότια Αμερική. Αυτά δεν είναι αστεία. Αν ο σύντροφός σου πεθάνει στη διαδρομή, μην τον πετάξεις στη θάλασσα. Να τον φας. Όλα τρώγονται. Εγώ έφαγα ακόμα και καρχαρία».

Η συνέχεια στις σελίδες του: «Εθελοντής Ναυαγός» του Αλέν Μπομπάρ. Εκδόσεις Μίνωας. www.minoas.gr

Μπάμπης Κωνσταντάτος

Υ.Γ. Μόλις τέλειωσα την ανάγνωση αυτού του βιβλίου, που στην ουσία δεν πρόκειται για βιβλίο αλλά για ένα ντοκουμέντο, το "ημερολόγιο καταστρώματος" του "Αιρετικού". Ομολογώ ότι καθώς το διάβαζα ένιωθα σαν συνεπιβάτης ή, για την ακρίβεια, σαν «συναυαγός» του Αλέν Μπομπαρντ, και όποτε ξέφευγα από αυτόν το ρόλο ήταν για να αφεθώ στην στεριανή συγκίνηση.

Και τώρα, εκείνο που αισθάνομαι είναι ντροπή, γιατί τόσα χρόνια αγνοούσα τα κίνητρα και τον σκοπό αυτού του εγχειρήματος του Αλέν Μπομπάρντ.

Πιστεύω ότι κάθε ένας από εμάς, που θέλει να ανήκει στη θαλασσινή οικογένεια, θα πρέπει να κάνει αυτό το ταξίδι με τον «Αιρετικό», μέσα από τις εικόνες που μεταφέρουν οι περιγραφές του Αλέν Μπομπάρντ και οι παραπομπές στο ημερολόγιο καταστρώματος του «Αιρετικού». Σίγουρα, η μετάφραση από το original κείμενο στα γαλλικά αδικούν τη συγκλονιστική διήγηση του συγγραφέα, αλλά για εμάς,  που θεωρούμε τον Αλέν Μπομπάρντ «δικό μας» άνθρωπο, αυτό δεν επηρεάζει καθόλου την αξία αυτού του ντοκουμέντου και ειδικά όσων διδάσκει.