Rib and Sea

Κείμενο - Φωτογραφίες - Βίντεο : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.
Μουσική : Γιώργος Ρήγος.

Αν και τα εισιτήρια για την δωρεάν μετάβασή μας στα Χανιά μας τα έδωσε η "ΑΝΕΚ LINES", εμείς επιβιβαστήκαμε στο "BLUE GALAXY" της "BLUE STAR FERRIES", που συνεργάζεται με την κρητική εταιρεία στη γραμμή της Κρήτης. Στο ταξίδι της επιστροφής βέβαια μας περίμενε στη Σούδα το εκπληκτικό "ΕΛΥΡΟΣ". Δεν ήταν η πρώτη φορά, άλλωστε, που έγινε αυτό. Την τελευταία φορά που ταξιδεύσαμε στην Ιταλία με εισιτήρια της "SUPERFAST FERRIES", στο ταξίδι του πηγαιμού επιβιβαστήκαμε στο "FORZA" και στην επιστροφή στο "OLYMPIC CHAMPION". Και τα δύο πλοία της "ΑΝΕΚ LINES"! Αυτά έχουν οι συνεργασίες.

Τις ίδιες αυτές ημέρες τις είχαμε περάσει στα Χανιά και το 2013, αλλά τότε ο καιρός μας είχε δείξει τα δόντια του! http://www.ribandsea.com/travels/1355-diimeri-xeimoniatiki-apodrasi-sta-xania Αυτή τη φορά όμως στα Χανιά μας περίμενε ο... Αύγουστος! Εκπληκτικές ημέρες, ηλιόλουστες, με αρκετούς να βολτάρουν και να πίνουν τον καφέ τους στις καφετέριες του Ενετικού λιμανιού και άλλους να παίζουν ρακέτες, να λιάζονται και να κολυμπούν στην παραλία της Νέας Χώρας!

Είναι ξεχωριστή εμπειρία να περιπλανάται κανείς στα δρομάκια και στην παραλία του Ενετικού λιμανιού των Χανίων, κάτω από τόσο ευνοϊκές καιρικές συνθήκες, κατά την διάρκεια μάλιστα των ημερών των Χριστουγέννων! Οι Χανιώτες, και όχι μόνο, ήταν στους δρόμους, με την αγορά να σφύζει από ζωή και τους χιλιάδες συμμετέχοντες του "Santa Run" να πλημμυρίζουν την πόλη με τις φωνές και τα τραγούδια τους.

Οι επτά ημέρες της παραμονής μας φαίνονταν εκ πρώτης όψεως πολλές, όμως εμάς μετά βίας μας έφθασαν για να κάνουμε όσα είχαμε προγραμματίσει. Πρώτη μας σκέψη, φθάνοντας ξημερώματα στη Σούδα, ήταν να παρκάρουμε το αυτοκινούμενο στην πλατεία Τάλω, στο ελεύθερο πάρκινγκ πίσω από το Ναυτικό μουσείο και απέναντι από τον φάρο του Ενετικού λιμανιού, και να πάμε με τα πόδια μέχρι το κέντρο της πόλης για να εκπληρώσουμε το καθιερωμένο "τάμα" στη... μπουγάτσα του Ιορδάνη!

Επιστρέψαμε στο αυτοκινούμενο, αφού περιπλανηθήκαμε για λίγο στην παραλία του Ενετικού λιμανιού, και κατέβασα το παπί από τη σχάρα. Κοίταξα τον χάρτη και είπα αποφασιστικά στην καπετάνισσα : "Φύγαμε για τον Μπάλο. Καμμιά πενηνταριά χιλιόμετρα δρόμος είναι μέχρι την καντίνα που υπάρχει στην αρχή του μονοπατιού που οδηγεί στον παράδεισο. Δεν ξέρω αν θα είναι και αύριο έτσι ο καιρός".

Έπεσα έξω βέβαια, γιατί ο καιρός παρέμεινε καλοκαιρινός καθ' όλη την διάρκεια της παραμονής μας, όμως κάτι έπρεπε να πω για να δικαιολογήσω την διακαή επιθυμία μου να πάω οδικώς μέχρι το εκπληκτικό αυτό μέρος, και μάλιστα χειμώνα. Ήταν τόση η απογοήτευσή μου από την τελευταία φορά που πήγαμε στον Μπάλο και στην Γραμβούσα, με τα καραβάκια που ξεκινούν από το Καβονήσι Κισσάμου, ώστε είχα ορκιστεί να μην ξαναπάω ποτέ πια καλοκαίρι εκεί. Ήταν τόσος ο κόσμος που πολιορκούσε το κάστρο της Ήμερης Γραμβούσας και τη λιμνοθάλασσα του Μπάλου, που πίστεψα προς στιγμήν ότι βρισκόμουν στη Χερσόνησο του Ηρακλείου! Στα τσιπάκια της μνήμης μου, βλέπετε, είχε καταγραφεί η ηρεμία του τοπίου που υπήρχε κάπου εκεί στην δεκαετία του '70, όταν για πρώτη φορά φθάσαμε στη Γραμβούσα με φουσκωτό. Τότε που ψήναμε στη σχάρα αυτά που είχαμε προβλέψει να πάρουμε μαζί μας και διακυντερεύαμε στην παραλία κάτω από τον έναστρο ουρανό και το ενετικό κάστρο.

Περάσαμε τον Πλατανιά, το αεροδρόμιο του Μάλεμε και τον Κίσσαμο και φθάσαμε στο χωριό Καλυβιανή. Από κει και μετά οκτώ χιλιόμετρα παλιόδρομος, μέχρι την καντίνα που βρίσκεται στην αρχή του μονοπατιού που κατηφορίζει και φθάνει μέχρι τον Μπάλο. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι υπάρχει εισιτήριο (!) ενός ευρώ, ένα είδος "διοδίου", για όσους έχουν το θράσος να φθάσουν ως εκεί! Ήταν χειμώνας βέβαια και το γκισέ ήταν ορφανό. Ευτυχώς, όχι τόσο γιατί γλυτώσαμε τα δύο ευρώ, όσο γιατί είναι αδιανόητο να εισπράττονται χρήματα για να πάει κανείς μέχρι την καντίνα, σπάζοντας τα ελαστικά και τα αμορτισέρ του οχήματός του, και από κει με τα πόδια μέχρι τον Μπάλο! Θυμάμαι μάλιστα ότι ανάλογη επιβάρυνση υπήρχε και στο εισιτήριο του πλοίου. Μια λανθασμένη αντίληψη του τι σημαίνει για τους αρμοδίους ο χαρακτηρισμός ενός τόπου σε διατηρητέο μνημείο της Φύσης. Χρέωση εισιτηρίου προσέγγισης και από κει και μετά η απόλυτη εγκατάλειψη. Και ενώ οι απαγορευτικές πινακίδες για ελεύθερο camping, άναμα φωτιάς, κυνήγι, αθλοπαιδειές, ομπρέλλες, κόψιμο δένδρων και απόρριψη σκουπιδιών δίνουν και παίρνουν - και καλώς - υπάρχουν δύο καντίνες κοντά στην αμμουδιά με την επισήμανση πως προσφέρουν φαγητό και αναψυκτικά στους επισκέπτες! 

Έμεινα να κοιτάζω, να φωτογραφίζω και να βιντεοσκοπώ επί ώρα το απέραντο γαλάζιο, τη ρηχή λιμνοθάλασσα και τις δύο εκδόσεις της Γραμβούσας (Ήμερη και Άγρια) από το ύψωμα, χωρίς να χορταίνω την ομορφιά του τοπίου! Κατηφόρισα τελικώς μέχρι τη θάλασσα, μαζί με μια χούφτα ακόμη τουρίστες, αφήνοντας την καπετάνισσα να αγναντεύει αυτή την ομορφιά από ψηλά.

Επιστρέψαμε το απόγευμα στα Χανιά και πέρασα από την επιχείρηση των Φουράκηδων. Αποσβολώθηκα στη θέα της στολισμένης χανιώτικης γαίτας που κοσμούσε την είσοδο της επιχείρησης. Συμφώνησα με τον Ανδρέα να μου μιλήσει την επομένη για την προσπάθεια αναστήλωσής της, που στοίχισε πολύ σε κόπο, χρόνο και χρήματα. Μόνο ο αθεράπευτος ρομαντισμός του Ανδρέα θα μπορούσε να δώσει ζωή στο βουλιαγμένο και μισοκατεστραμμένο ξύλινο σκαρί, η αποκατάσταση του οποίου έδωσε στο ανάλγητο και ανιστόρητο Κράτος την ευκαιρία να φορολογήσει τον Φουράκη τιμωρώντας τον επειδή είχε την φαεινή ιδέα να διατηρήσει ένα δείγμα της ναυτικής μας παράδοσης! : http://www.ribandsea.com/face/2128-mia-xaniotiki-gaita-zontaneyei-sta-xeria-tou-andrea-fouraki

Δεν ήταν όμως μόνο η χανιώτικη γαίτα του Ανδρέα που τράβηξε το ενδιαφέρον μου. Οι πληροφορίες που είχα από τον καλό μου φίλο Σπύρο Καπίτσα μιλούσαν για τις εκπληκτικές μινιατούρες πλοίων που φτιάχνει στο Ναυτικό Μουσείο Χανίων ο κ. Στέλιος Σφαλιέρος. Δυστυχώς όμως, δύο ημέρες νωρίτερα ο κ. Σφαλιέρος είχε φύγει για την ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Χαλκίδα, προκειμένου να περάσει εκεί τις ημέρες των Χριστουγέννων. Πήρα πάντως μια γεύση των εκπληκτικών πλοίων του και μετέθεσα την συζήτησή μας για την επόμενη επίσκεψή μας στα Χανιά.

Οι συστάσεις του Σπύρου δεν περιορίζονταν όμως μόνο στον κ. Σφαλιέρο και τις μινιατούρες του. Μου είχε μιλήσει με θερμά λόγια τόσο για το πολεμικό μουσείο του Ανδρέα Χατζηδάκη στο χωριό Ασκύφου Σφακίων, όσο και για το μουσείο τυπογραφίας που έχουν στήσει στο Βιοτεχνικό Πάρκο Χανίων ο εκδότης της εφημερίδας "Χανιώτικα Νέα" Γιάννης Γαρεδάκης και η σύζυγός του Ελένη. Ευτυχώς, μολονότι η επίσκεψή μου ήταν απροειδοποίητη και οι ημέρες των Χριστουγέννων δύσκολες, η καλή συνάδελφος και υπεύθυνη του μουσείου Έλια Κουμή δέχθηκε αμέσως να ανοίξει το μουσείο και να με ξεναγήσει στα εκθέματά του : http://www.ribandsea.com/news/2130-to-mouseio-typografias-tis-efimeridas-xaniotika-nea

Εξαιρετική πράγματι προσπάθεια και μοναδική στον ελλαδικό χώρο, με τα εκθέματα να ξεκινούν από την εποχή του πατέρα της τυπογραφίας Γουτεμβέργιο, να προχωρούν ανά τους αιώνες μέχρι τις σύγχρονες τυπογραφικές μηχανές και να εμπλουτίζονται με σπάνιες εκδόσεις βιβλίων και μια απίστευτη δουλειά του τυπογράφου-γραφίστα Αντώνη Παπαντωνόπουλου που κλέβει την παράσταση στον δεύτερο όροφο του μουσείου. Πρόκειται για την αποτύπωση της ιστορίας της γραφής, από τις βραχογραφίες της προϊστορικής εποχής, μέχρι την φωτοστοιχειοθεσία στα τέλη του 20ού αιώνα, μέσα από 40 εικαστικές δημιουργίες εκπληκτικής έμπνευσης του δημιουργού τους Αντώνη Παπαντωνόπουλου.

Το πολεμικό μουσείο του Ανδρέα Χατζηδάκη, στο χωριό Ασκύφου Σφακίων, ήταν η επόμενη ευχάριστη έκπληξη. Ήταν όμως, συγχρόνως, και ένα αίσθημα αγανάκτησης που με πλημμύρισε για την αδιαφορία που επιδεικνύει η Πολιτεία, αλλά και η τοπική αυτοδιοίκηση, προκειμένου να στηρίξει οικονομικά ένα μουσείο που αδυνατεί να δημιουργήσει και να υποστηρίξει η ίδια. Συλλογή όπλων, πολεμικού υλικού, ρουχισμού, εγγράφων, ακόμη και προσωπικών ειδών των στρατιωτών και των αξιωματικών που έλαβαν μέρος στις μεγάλες συγκρούσεις των Βρετανών, των Γερμανών και των συμμάχων τους κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο οροπέδιο του Ασκύφου, στο Μάλεμε και σε άλλα σημεία της ευρύτερης περιοχής των Χανίων κοσμούν τους χώρους του μουσείου. Πολεμικό υλικό που άρχισε να μαζεύει ο Γιώργος Χατζηδάκης το 1946, με τον γιο του Ανδρέα να συνεχίζει την προσπάθεια : http://www.ribandsea.com/face/2129-to-polemiko-mouseio-tou-andrea-xatzidaki-sto-xorio-askyfou-sfakion

Τα εκθέματα είναι πολλά και ποικίλλα και καλύπτουν το ισόγειο του σπιτιού και τον εξωτερικό χώρο. Από νάρκες, ερπύστριες αρμάτων μάχης και πολυβόλα όπλα, μέχρι ποδήλατα, βόμβες, αλεξίπτωτα, τμήματα αεροπλάνων, ρουχισμό των πιλότων της Βρετανικής RAF και της Γερμανικής Luftwaffe, αλλά και προσωπικά είδη και σκεύη των στρατιωτών και των αξιωματικών που συμμετείχαν σ' εκείνο τον μεγάλο πόλεμο. Έκανα άθελά μου αναδρομή στο πολεμικό μουσείο του Γιάννη Παραπονιάρη στο Λακκί της Λέρου και σκέφτηκα πως πρόκειται για μια παράλληλη ιστορία : http://www.ribandsea.com/face/1949-to-idiotiko-polemiko-mouseio-tou-gianni-paraponiari-sti-lero Ίδιες αξιόλογες προσπάθειες από δύο ιδιώτες που δεν αποσκοπούν στο οικονομικό όφελος, ίδια αδιαφορία από την Πολιτεία. Και σαν να μην έφτανε αυτό, σήμερα πληροφορήθηκα ότι η ΔΕΗ χρέωσε τον Γιάννη Παραπονιάρη με το εξωφρενικό ποσό των 6.000 περ. ευρώ, το οποίο μάλιστα καλείται να καταβάλλει τοις μετρητοίς, προκειμένου να μετακινηθεί μια κολώνα σε απόσταση ασφαλείας από την οροφή του μουσείου του! Θου Κύριε φυλακήν τω στόματί μου...

Ο καλός μου φίλος Σταύρος Βαμβουνάκης θέλησε να με παρηγορήσει όταν του είπα ότι έχασα την ευκαιρία να συζητήσω με τον Στέλιο Σφαλιέρο. "Θα σε στείλω εγώ στον Ανδρέα να δεις τις απίστευτες μινιατούρες που φτιάχνει από ξύλο", μου είπε ο Σταύρος, ενώ την ίδια στιγμή καλούσε στο τηλέφωνο τον φίλο του. Το ραντεβού κλείστηκε για την επομένη κι' εγώ λίγο έλειψε να χάσω τη μιλιά μου όταν είδα τις ξύλινες μινιατούρες του Ανδρέα Παιδαράκη, ο οποίος επαγγελματικά επιβιώνει φτιάχνοντας τα περίφημα κρητικά καλιτσούνια!

Και τι δεν έχει φτιάξει με τα χέρια του ο Ανδρέας. Εκπληκτικές μινιατούρες αυτοκινήτων, διαφόρων τύπων και μοντέλλων, στολίζουν το εργαστήριο του σπιτιού του, την βιτρίνα ενός κομμωτηρίου, αλλά και μια αίθουσα του μουσείου της οικίας του Ελευθερίου Βενιζέλου στη Χαλέπα, με την πρωθυπουργική Packard να φιγουράρει σε κλίμακα 1:10 δίπλα στην αυθεντική Packard του εθνάρχη!

Το εργαστήριο του Ανδρέα Παιδαράκη, στο σπίτι του στα Χανιά, έχει μετατραπεί, κυριολεκτικώς, σε σταθμό... αυτοκινήτων! Παλαιού τύπου λεωφορείo Scania Vabis, φορτηγάκια Ford του '50, μεγάλα φορτηγά, η Rolls Royce της Ελληνικής Προεδρείας της Δημοκρατίας επί Κων/νου Καραμανλή, το 24θέσιο λεωφορείο Mercedes που εκτελούσε δρομολόγια στην επαρχία Χανίων, το θρυλικό σχολικό μίνι λεωφορείο της Volks Wagen, ένα φορτηγάκι Austin Pick Up του '40, ένα αερόψυκτο όχημα της πυροσβεστικής, ένα κάμπριο Peugeot 403, ένα τετρακίνητο off road της Land Rover, ένα Citroen "βάτραχο" του 1956 και μια Rolls Royce του 1912. Τα τρία τελευταία στόλιζαν τη βιτρίνα ενός κομμωτηρίου στα Χανιά τις ημέρες των Χριστουγέννων. Σε μία μάλιστα από τις τελευταίες δημιουργίες του, ένα φορτηγάκι Ford Pick Up του '48, διακρίνεται κάτω από το καπώ ακόμη και η μικρογραφία του ξύλινου κινητήρα του, ενώ σε όλα τα μοντέλλα δεν λείπει η λεπτομέρεια στο εσωτερικό τους, όπως τα καθίσματα, το καντράν, οι χειρολαβές και ο λεβιές των ταχυτήτων! http://www.ribandsea.com/face/2125-ta-xeria-tou-andrea-paidaraki-ftiaxnoun-ekpliktikes-ksylines-miniatoyres-aftokiniton

Τη μεγάλη συγκίνηση όμως την έζησα και πάλι στο εργαστήριο του πολυμήχανου Μιχάλη Καλογεράκη λίγο έξω απ' το Ηράκλειο. Δεν σταματάει να εκπλήσσει ο δαιμόνιος Κρητικός! Έτοιμη η δίβολτη μπαταρία οξέος μολύβδου δικής του κατασκευής και αόριστης διάρκειας ζωής! http://www.ribandsea.com/news/2124-mixalis-kalogerakis-kataskeyase-bataria-pou-den-xalaei-pote Έτοιμη και η δεξαμενή όπου αποθηκεύεται σιγά σιγά το καθαρό υδρογόνο, με την υπόσχεσή του ότι την άνοιξη θα δοκιμάσει στην πράξη το υδρογόνο, το οποίο παράγει με δωρεάν ενέργεια από τον ήλιο, για την θέρμανση του σπιτιού και την κίνηση του αυτοκινήτου! Κάτι παθαίνω, μόνο που το ακούω! http://www.ribandsea.com/face/2126-syntoma-i-xrisi-tou-katharoy-asfaloys-kai-dorean-ydrogonou-gia-tin-thermansi-ton-spition-kai-tin-kinisi-ton-aftokiniton-apo-ton-mixali-kalogeraki

Δεν έχασε όμως την ευκαιρία να μιλήσει ο Καλογεράκης και για τον "εφευρέτη" Πέτρο Ζωγράφο, τον Μάκη Τριανταφυλλόπουλο και τους καθηγητές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης οι οποίοι, περιέργως, δέχονται όσα υποστηρίζει ο "εφευρέτης" χωρίς ενστάσεις και αντιρρήσεις. "Είναι απλά πράγματα αυτά που τα γνωρίζουν ακόμη και οι μαθητές του Γυμνασίου και εκπλήσσομαι που δείχνουν πως δεν τα γνωρίζουν οι πανεπιστημιακοί καθηγητές", λέει έκπληκτος ο Καλογεράκης, και συνεχίζει : "Εντάξει, τον Τριανταφυλλόπουλο δεν τον κατηγορώ γιατί είναι άσχετος με το θέμα. Οι καθηγητές όμως γιατί δεν αντιδρούν;".

Μου μιλάει ακόμη για την τρέχουσα οικονομική και πολιτική κατάσταση : "Ξέρεις τι περιμένω; Ο Τσίπρας δεν θα καταφέρει να περάσει τα νέα μέτρα και τον Φεβρουάριο θα αναγκαστεί να σχηματίσει οικουμενική κυβέρνηση. Τότε θα ψηφίσουν όλοι μαζί τα δυσβάστακτα μέτρα που θα γονατίσουν οριστικά τον λαό αναγκάζοντάς τον να βγει στους δρόμους και να τους πάρει στο κυνήγι με τα ξύλα". Ένα πράγμα μόνο δεν λαμβάνει υπ' όψιν του ο Καλογεράκης. Ότι δεν υπάρχει σχεδόν ελληνική οικογένεια που να μην έχει στους κόλπους της έναν έστω δημόσιο υπάλληλο...

Ευχαριστούμε την "ΑΝΕΚ LINES" για την δυνατότητα που μας έδωσε να ταξιδεύσουμε δωρεάν στα Χανιά.