Rib and Sea

Ρεπορτάζ - Βίντεο - Επιμέλεια : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.

Είναι γνωστό ότι ο Πολιτισμός, τα τελευταία χρόνια, δεν αποτελεί προτεραιότητα για τις Κυβερνήσεις αλλά και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και αν μέχρι πρότινος δεν είχαν σοβαρή δικαιολογία γι' αυτή την επιλογή τους, τα τελευταία τρία χρόνια έχουν το "άλλοθι" του τραγικού οικονομικού αδιεξόδου στο οποίο μας οδήγησε το Δ.Ν.Τ. και το Μνημόνιο, με τον Καλλικράτη να βάζει την ταφόπλακα στα ταμεία των Δήμων.

Το νεοκλασσικό διατηρητέο της οικογένειας Παναγιωτόπουλου, που άρχισε να κατασκευάζεται το 1860 και βρίσκεται στο κέντρο της πόλης του Αιγίου, έχει, εδώ και χρόνια, περιέλθει στην κατοχή του Δήμου. Πρόκειται για ένα εκπληκτικά καλοδιατηρημένο νεοκλασσικό κτίριο, από αυτά που σπανίως βλέπει κανείς στην Ελλάδα. Ψηλοτάβανο, με οροφογραφίες σε όλους τους χώρους του, κίονες, κεντρική μαρμάρινη σκάλα και εξωτερικό ανελκυστήρα για την εξυπηρέτηση των ατόμων με κινητικά προβλήματα, το κτίριο εκτείνεται σε τρεις ορόφους με κάθε όροφο να έχει μέγεθος ίσο με διακόσια περίπου τετραγωνικά μέτρα.

Είχα την ευκαιρία να συζητήσω με τον δήμαρχο Αιγίου κ. Στάθη Θεοδωρακόπουλο, ο οποίος  εξιστόρησε μπροστά στην κάμερα την πορεία της οικίας Παναγιωτόπουλου στον χρόνο. Αρχικός ιδιοκτήτης, λοιπόν, ήταν κάποιος Παναγιωτόπουλος, χρυσοχόος στο επάγγελμα, ο οποίος καταγόταν από την Δημητσάνα. Ο Παναγιωτόπουλος είχε μεγάλη περιουσία και, κατά τον κ. δήμαρχο, εθεωρείτο ο "Ωνάσης" της εποχής του. Μεταξύ άλλων είχε στην κατοχή του πολλά οικόπεδα και ακίνητα στην πόλη του Αιγίου, αλλά και στην Αθήνα, μεγάλες αγροτικές εκτάσεις που απέδιδαν σταφίδα και εσπεριδοειδή, ακόμη και ιδιόκτητο νησί απέναντι απ' τα Τρυζόνια του Κορινθιακού.

Παντρεύτηκε κόρη Πετμεζά και έκανε μαζί της έξι παιδιά. Το ένα από τα αγόρια, ο Σπύρος Παναγιωτόπουλος, υπήρξε δήμαρχος Αιγίου, ένα άλλο έγινε ζωγράφος και ένα τρίτο βουλευτής και υπουργός. Το σπίτι, που είχε διακοσμηθεί από Ιταλούς ζωγράφους και καλλιτέχνες και αποτελούσε ένα πραγματικό στολίδι για την πόλη του Αιγίου, περιήλθε στην κατοχή του Σπύρου Παναγιωτόπουλου. Αργότερα, τα δύο παιδιά του Σπύρου Παναγιωτόπουλου, που δεν μπορούσαν πλέον να κρατήσουν και να διατηρήσουν το σπίτι που κληρονόμησαν απ' τον πατέρα τους, το πούλησαν στον Δήμο Αιγίου το 1994 αντί 120 εκατομμυρίων δραχμών.

Το κτίριο υπέστη σοβαρές ζημιές κατά την διάρκεια των σεισμών της τελευταίας δεκαπενταετίας. Μέχρι το 1994, που αγοράστηκε από τον Δήμο Αιγίου, ήταν παραμελημένο. Ευτυχώς, το Υπουργείο Πολιτισμού, χρηματοδότησε το 2005 τον Δήμο με 2 εκατομμύρια ευρώ για την αναπαλαίωση του κτιρίου. Η αναπαλαίωση ολοκληρώθηκε το 2009 και το κτίριο επανήλθε στην κατάσταση που ήταν όταν κατασκευάστηκε. Θα ακούσετε όμως, στο βίντεο που ακολουθεί, από το στόμα του ίδιου του δημάρχου Αιγίου, την συνέχεια της ιστορίας και τις σκέψεις του για την αξιοποίηση του νεοκλασσικού Παναγιωτόπουλου.

Γεγονός βεβαίως είναι ότι ο Δήμος, λόγω Καλλικράτη αλλά και της τρέχουσας οικτρής οικονομικής κατάστασης, αδυνατεί να επιπλώσει και να αξιοποιήσει το κτίριο, με αποτέλεσμα να αναζητείται τώρα επενδυτής ο οποίος θα αναλάβει την χρήση και την εκμετάλλευσή του για κάποιο μεγάλο χρονικό διάστημα. Πρόκειται για έναν ιδανικό χώρο για διαλέξεις, τέλεση πολιτικών γάμων, πραγματοποίηση εκθέσεων, πινακοθήκη, διοργάνωση σεμιναρίων, ακόμη και - γιατί όχι - δημιουργία ρομαντικού καφέ-εστιατορίου του 19ου αιώνα.

Η κυρία Αλεξάνδρα Βασιλειάδη, η οποία είναι απόγονος του Πετμεζά από την πλευρά της μητέρας της, και των Ανδρέα Λόντου και Αλέξανδρου Υψηλάντη από την πλευρά του πατέρα της, έχει με μεγάλη φροντίδα συγκεντρώσει και διαφυλάξει πολλά παλαιά κειμήλια των οικογενειών αυτών και σκοπεύει να τα προσφέρει στον Δήμο Αιγίου, με την προϋπόθεση ότι αυτά θα εκτεθούν μονίμως στο κτίριο Παναγιωτόπουλου.

Επίσης, σύμφωνα με όσα μου είπε ο κ. δήμαρχος, ο αείμνηστος εξάδελφος της κυρίας Αλεξάνδρας Βασιλειάδη, Γιάννης Βασιλειάδης, ο οποίος υπήρξε ναύαρχος, βουλευτής, υπουργός Εθνικής Αμύνης, δημιουργός του "Ιδρύματος Κατερίνα Βασιλειάδου" και έχει κάνει πολλές δωρεές στον Δήμο Αιγίου, είχε, πριν πεθάνει, εκφράσει την επιθυμία να προσφερθούν οι συλλογές του από γκραβούρες και φαγιάνς, καθώς και τα προσωπικά του αντικείμενα, στο "Ίδρυμα Κατερίνας Βασιλειάδου", με σκοπό να εκτεθούν μονίμως στο νεοκλασσικό Παναγιωτόπουλου.

Παράλληλα, ο βραβευμένος φωτογράφος και συγγραφέας κ. Άλκης Ξανθάκης σκοπεύει, για τον ίδιο σκοπό και με τις ίδιες προϋποθέσεις, να παραχωρήσει στον Δήμο Αιγίου την τεράστια συλλογή φωτογραφικών μηχανών που διαθέτει. Θα έλεγα, ολοκληρώνοντας αυτό το ρεπορτάζ, ότι είναι κρίμα να βλέπει κανείς νεοκλασσικά κτίρια, με την απίστευτη καλλιτεχνική και ιστορική αξία που έχει η οικία Παναγιωτόπουλου, να παραμένουν κλειστά, να εκτίθενται ανεκμετάλλευτα στη φθοροποιό δράση του χρόνου και να γίνονται φωλιές περιστεριών...

Υ.Γ.

1. Ζητώ συγγνώμη για την φτωχή ποιότητα του ήχου κατά την διάρκεια της συνομιλίας μου με τον δήμαρχο Αιγίου. Ο ήχος είναι προβληματικός και οφείλεται, κυρίως, στον αντίλαλο που δημιουργεί το άδειο από έπιπλα οίκημα, αλλά και στον θόρυβο που προέρχεται από την κίνηση του κεντρικού δρόμου της πόλης του Αιγίου. Λάθος μου, επίσης, που δεν ζήτησα από τον κ. δήμαρχο να... μην παίζει με το κομπολόϊ του! Η έλλειψη, βλέπετε, ηχολήπτη, ο οποίος θα αναλάμβανε όλα αυτά τα θέματα ήχου, είναι αυτή που ευθύνεται γι' αυτά τα προβλήματα. "Porca miseria", που θα έλεγαν οι Λατίνοι...

2. Τα αντικείμενα και τα παλαιά κειμήλια που εμφανίζονται στις πιο πάνω φωτογραφίες, αλλά και στο βίντεο, ανήκουν στην κυρία Αλεξάνδρα Βασιλειάδη.