Rib and Sea

Η συντήρηση του τρέϊλερ και όσα δεν έχουν ειπωθεί ποτέ για την κατασκευή του.

Έρευνα - Επιμέλεια : Ιωσήφ Παπαδόπουλος.

Μετά από 36 περίπου χρόνια ενασχόλησής μου με τα φουσκωτά σκάφη και τη θάλασσα, και αφού έχω μέχρι σήμερα αγοράσει, συνολικώς, δεκαέξι τρέϊλερς, μίλησα με μερικούς κατασκευαστές, στη γνώμη των οποίων έχω απόλυτη εμπιστοσύνη, ενώ συγχρόνως η τεχνική κατάρτιση και η επαγγελματική τους ευσυνειδησία είναι δοκιμασμένες στο χρόνο. Σας μεταφέρω λοιπόν τις υπεύθυνες απόψεις τους, σχετικώς με το μεγάλο και πολύ σημαντικό θέμα της σωστής κατασκευής και συντήρησης ενός τρέϊλερ. Πρόκειται για το απόσταγμα όσων μου είπαν, χωρίς φόβο και χωρίς πάθος. Για ευνόητους λόγους, βεβαίως, τα ονόματά τους δεν θα αναφερθούν.

"Δεν σημαίνει, κατ' αρχάς", μου είπε ένας κατασκευαστής, "ότι επειδή αγοράσαμε σήμερα ένα καινούργιο, όμορφο και λειτουργικό τρέϊλερ, αυτό θα παραμείνει στην ίδια κατάσταση, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα κανονικής χρήσης, αν δεν το συντηρήσουμε. Τα πάντα θέλουν συντήρηση. Ιδίως αυτά που μπαίνουν στη θάλασσα. Το θαλασσινό νερό είναι αδυσώπητο, δεν συγχωρεί, και δουλεύει πάντοτε με έναν ύπουλο τρόπο, χωρίς εμείς να μπορούμε, τις περισσότερες φορές, να δούμε τη διάβρωση που προκαλεί στα μέταλλα. Ένα τρέϊλερ λοιπόν πρέπει να επιθεωρείται και να συντηρείται, όπως ακριβώς το σκάφος και η μηχανή. Το ίδιο πράγμα είναι, ακριβώς. Το σκάφος ακινητοποιείται στη θάλασσα και φωνάζεις τον Θάλαμο Επιχειρήσεων, το τρέϊλερ μένει στο δρόμο και δεν ξέρεις ποιον να φωνάξεις, πού να τον βρεις και πόσους θα πάρεις στο λαιμό σου! Και όταν ένα τρέϊλερ μείνει στο δρόμο από ρουλεμάν, που είναι και το κύριο πρόβλημά του, θα κοστίσει πολύ περισσότερο η επισκευή του από όσο θα κόστιζε αν ο ιδιοκτήτης του είχε κάνει εγκαίρως τον απαραίτητο έλεγχο και τη συντήρηση και είχε αλλάξει το ρουλεμάν νωρίτερα, προτού δηλαδή αυτό κλατάρει. Για κάποιους ανεξήγητους λόγους, η πλειοψηφία των κατόχων σκαφών αναψυχής αδιαφορούν για τη συντήρηση του τρέϊλερ.

Ένα τρέϊλερ θέλει έλεγχο και συντήρηση, και όχι μόνο στα ρουλεμάν βεβαίως. Κατ' αρχάς πρέπει να ελέγχουμε συχνά εάν η πίεση του αέρα στα ελαστικά είναι σωστή, να συντηρούμε το βίντζι του εργάτη, ψεκάζοντάς το κατά διαστήματα με λιπαντικό, να ελέγχουμε την καλή κατάσταση του ιμάντα ή του σύρματος ανέλκυσης. Πρέπει επίσης να δένουμε καλά το σκάφος πάνω στο τρέϊλερ, ώστε να αποτελεί ένα ενιαίο και συμπαγές σύνολο μ' αυτό, όταν ταξιδεύει στο δρόμο, απαγορεύεται δε δια ροπάλου η επιβίβαση ατόμων πάνω στο σκάφος όταν το τρέϊλερ ρυμουλκείται στο δρόμο. Το θέαμα ενός, δύο ή και περισσοτέρων ατόμων πολλές φορές, να πηγαίνουν καβάλα πάνω στο τρέϊλερ ενώ αυτό ρυμουλκείται, είναι επιεικώς απαράδεκτο και πρέπει κάποτε να σταματήσει! Και είναι απαράδεκτο για πολλούς λόγους. Πρώτον γιατί είναι πολύ επικίνδυνο για τη σωματική ασφάλεια και τη ζωή των επιβαινόντων, δεύτερον γιατί απαγορεύεται αυστηρώς απ' τον Κ.Ο.Κ., τρίτον γιατί το τρέϊλερ κατασκευάστηκε και δόθηκε εγγύηση να μεταφέρει το σκάφος και όχι όλα τα φορτία συν τους επιβαίνοντες, τέταρτον γιατί αν συμβεί ατύχημα καμμία ασφαλιστική εταιρεία δεν θα το καλύψει, και πέμπτον γιατί, πώς να το κάνουμε, το θέαμα είναι αντιαισθητικό και τριτοκοσμικό!

Πρέπει επίσης να γίνεται επιθεώρηση, σε τακτά χρονικά διαστήματα, στα τρέϊλερς που έχουν σούστες. Και μόνο εξ αιτίας του γεγονότος ότι, τα τελευταία δέκα χρόνια τουλάχιστον, δεν έχουμε και τις καλύτερες σούστες στην Ελλάδα, οι επιθεωρήσεις αυτές είναι απολύτως αναγκαίες, γιατί έρχεται στιγμή που διαβρώνονται από την οξείδωση, σπάνε σαν... αγγουράκια κι' εμείς τρέχουμε τότε πανικόβλητοι. Θέλει μεγάλη προσοχή ένα τρέϊλερ που ταξιδεύει στο δρόμο, γιατί δεν είναι ότι θα σπάσει μια ρόδα, θα φύγει και θα πάει στο καλό, έρχονται κι' άλλοι πίσω μας"!

Πάμε τώρα στα φρένα. Οι απόψεις εδώ περιέργως ταυτίζονται, ελάχιστοι όμως έχουν το θάρρος να πουν τα πράγματα με το όνομά τους. Να τι μου είπε ένας από αυτούς τους κατασκευαστές. "Τα φρένα των τρέϊλερς δεν λειτουργούν στη θάλασσα. Οξειδώνονται μόνο και κολλούν! Όλα τα συστήματα πέδησης που χρησιμοποιούμε στα τρέϊλερς είναι...μαϊμού! Σε άλλες προηγμένες χώρες τα τρέϊλερς δεν μπαίνουν ποτέ στη θάλασσα. Τα σκάφη τα ρίχνει γερανός. Αφού όμως στη δική μας χώρα ο νόμος επιβάλλει φρεναριζόμενα τρέϊλερς και μας αρέσει να τραβάμε στις εθνικές οδούς δεκάμετρα θηρία, καμαρώνοντας σαν τα γύφτικα σκεπάρνια, οφείλουμε τουλάχιστον να είμαστε πολύ προσεκτικοί και υπεύθυνοι στον έλεγχο και, κυρίως, στη συντήρησή τους. Τα φρένα των τρέϊλερς δεν είναι αξιόπιστα και λειτουργικά, όπως αυτά που τοποθετούνται στις μπαγκαζιέρες ή τα τροχόσπιτα. Το αλμυρό νερό, όπως ήδη είπαμε, τα διαβρώνει και τα καθιστά ανενεργά. Τα διάφορα συστήματα φρένων που χρησιμοποιούμε εμείς οι Έλληνες κατασκευαστές είναι για τα πανηγύρια!

Υπάρχουν βεβαίως πανάκριβα kit φρένων, τα οποία εισάγονται απ' την Αμερική, αλλά όμως κι' αυτά θέλουν συντήρηση και πλύσιμο (εσωτερικώς) με γλυκό νερό κάθε φορά που το τρέϊλερ βγαίνει απ' τη θάλασσα. Ποιος το κάνει αυτό; Ούτε λαδάκι στον μηχανισμό της χούφτας δεν βάζουν οι περισσότεροι! Ποιος θα κάνει συντήρηση των φρένων κάθε φορά που ρίχνει το τρέϊλερ στη θάλασσα όταν, όλοι σχεδόν, αδιαφορούν ακόμη και για τα φώτα του; Θέλουμε να λειτουργούν τα φώτα του τρέϊλερ, αλλά βαριόμαστε να τα βγάλουμε όταν ρίχνουμε το σκάφος στη θάλασσα, με αποτέλεσμα να κολυμπάνε τα λαμπάκια στο νερό και στο αλάτι, να καίγονται και να σκουριάζει όλο το σύστημα! Λένε τώρα για κάτι λεντ, που θα στοιχίζουν ογδόντα ευρώ. Αυτό σημαίνει εκατόν τόσα ευρώ μαζί με τη βάση! Και σου λέω εγώ, το κτύπησες κάπου, τα καλώδια κόπηκαν, ξέφτισαν ή σάπισαν στο νερό, τι να σου κάνει το λεντ; Απλά αυτοφερόμενα φανάρια αρκούν, που μπαίνουν και βγαίνουν εύκολα, για να μπορούμε να τα επιθεωρούμε και να τα συντηρούμε, ώστε να είναι σε καλή κατάσταση, να ανάβουν και να μας βλέπουν οι οδηγοί που ακολουθούν".

Ας μιλήσουμε τώρα και για την φόρτωση ενός τρέϊλερ. Αυτό που πρέπει να προσέχουμε είναι να μην εξαντλούμε το όριο του φορτίου, για το οποίο κατασκευάστηκε, και να κατανέμουμε τα φορτία με τέτοιο τρόπο ώστε να μην έχουμε περισσότερα φορτία πίσω ή εμπρός. Και στις δύο περιπτώσεις οι κίνδυνοι που παραμονεύουν είναι μεγάλοι. Στην πρώτη περίπτωση, όταν τα φορτία δηλαδή τοποθετηθούν πίσω, το τρέϊλερ τείνει να ανασηκώσει τις πίσω αναρτήσεις του αυτοκινήτου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται στην κατευθυντική του ικανότητα. Λόγω του υπερβολικού βάρους, σε κάποιο "σαμαράκι¨ του δρόμου μπορεί να απασφαλιστεί η "χούφτα" και το τρέϊλερ να μείνει ακυβέρνητο. Η αποτελεσματικότητα των φρένων τίθεται σε αμφισβήτηση, καθώς αυτή μειώνεται δραστικά, τόσο στο ρυμουλκό όσο και στο ρυμουλκούμενο. Η άνιση κατανομή βαρών επηρεάζει αρνητικά την οδική συμπεριφορά του αυτοκινήτου, ενώ καταπονεί τον κοτσαδόρο, τις αναρτήσεις και το αμάξωμα.

Στην περίπτωση που το βάρος είναι εμπρός, καταπονείται ο κοτσαδόρος, στα σημεία στήριξης με το αμάξωμα του αυτοκινήτου, και ο κεντρικός άξονας του τρέϊλερ, με ενδεχόμενο κίνδυνο την στρέβλωσή του. Υπάρχει αυξημένη πίεση στις πίσω αναρτήσεις του αυτοκινήτου, με αποτέλεσμα την ανεπιθύμητη ανύψωση του εμπρός μέρους, την υπερβολική ελάφρυνση του βολάν, την αλλαγή κατανομής στο σύστημα των φρένων και την ανεξέλεγκτη οδική συμπεριφορά του αυτοκινήτου, εξ αιτίας βεβαίως όλων όσων προαναφέραμε. Το βάρος στον κοτσαδόρο θα πρέπει να είναι αυτό που ορίζει ο κατασκευαστής (30-50 κιλά συνήθως).

Για να διαπιστώσει ο οδηγός εάν το τρέϊλερ που ρυμουλκεί είναι σωστά ζυγισμένο, πρέπει να κάνει την ακόλουθη απλή κίνηση : Εάν στην προσπάθεια ανασήκωσης του τρέϊλερ και ασφάλισης στον κοτσαδόρο δεν χρειαστεί να καταβάλλει ιδιαίτερη προσπάθεια, τότε το τρέϊλερ είναι σωστά ζυγισμένο. Στην περίπτωση που η "χούφτα" ανασηκώνεται με ιδιαίτερη ευκολία, τότε αυτό σημαίνει ότι το τρέϊλερ είναι πισώβαρο. Αν η "χούφτα" ανασηκώνεται με δυσκολία ή είναι ασήκωτη, τότε το τρέϊλερ είναι μπροστόβαρο και το βάρος πέφτει στον κοτσαδόρο.

"Το πρόβλημα είναι πάντως ότι έχουμε ξεφύγει εντελώς, σαν κοινωνία", συνέχισε ο ίδιος κατασκευαστής, "σε όλους τους τομείς, δεν θα ξεφεύγαμε στην κατασκευή, τον έλεγχο και τη σωστή συντήρηση των τρέϊλερς; Εγώ είμαι και κανένας άλλος! Είμαι ο "γαμάω" και σέρνω πίσω το καράβι μου και δεν καταλαβαίνω τίποτε! Για να μην πούμε για το οδόστρωμα των ελληνικών δρόμων, το οποίο δεν βοηθά καθόλου στο φρενάρισμα. Μόνο στην Αττική Οδό είναι κάπως υποφερτά τα πράγματα. Σε όλους τους άλλους δρόμους, ιδίως όταν το οδόστρωμα είναι βρεγμένο, μπορεί τα φρένα του αυτοκινήτου να υπακούν, αλλά δεν υπακούει το αυτοκίνητο".

Δεν έμεινα όμως μόνο στη συντήρηση των τρέϊλερς, αλλά προχώρησα λίγο παραπέρα. Στον τρόπο κατασκευής και την αξιοπιστία τους. Εκεί, μερικές από τις απαντήσεις που πήρα, σοκάρουν. "Έχουμε τους εισαγόμενους άξονες", μου είπε ένας από τους κατασκευαστές, "οι οποίοι είναι ό,τι πιο ακατάλληλο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή ενός τρέϊλερ! Οι άξονες είναι κούφιοι, ενώ έπρεπε να είναι μασίφ. Γεμίζουν λοιπόν με θάλασσα, το αλάτι τους διαβρώνει, άγνωστο μετά από πόσο καιρό, το πάχος του κοιλοδοκού από 5 mm γίνεται 2 mmm και στην πρώτη λακκούβα το τρέϊλερ σπάει και πέφτει στο δρόμο, με άγνωστες παραπέρα συνέπειες για τον ιδιοκτήτη ή τους άλλους οδηγούς. Θα πρέπει, κανονικά, αυτοί που χρησιμοποιούν αυτούς τους κούφιους άξονες να δίνουν ένα όριο ζωής και να λένε στους πελάτες τους, μετά από πέντε χρόνια ας πούμε, να τους αντικαθιστούν. Αυτό δεν γίνεται όμως, δυστυχώς, και γι' αυτό έχουμε φθάσει εκεί που φθάσαμε. Γιατί το φθηνό κόστος που θέλει να έχει ο καθένας στην αγορά του τρέϊλερ, προκειμένου να διαθέσει τα χρήματά του στα καύσιμα, στο φαγητό, στη διανυκτέρευση ή δεν ξέρω κι' εγώ πού αλλού, τον "αναγκάζει" να πάρει όποιο τρέϊλερ βρει μπροστά του!

Συγχρόνως, αυτή η τακτική έχει αποθρασύνει κι' εμάς, τους κατασκευαστές που, κάτω από το βάρος των δύσκολων οικονομικών συγκυριών και του σκληρού ανταγωνισμού, χαλάσαμε τη δουλειά μας, για να μη σου πω ότι είναι μετρημένοι στα δάκτυλα του ενός χεριού οι κατασκευαστές οι οποίοι ξέρουν πώς πρέπει  να κατασκευαστεί ένα σωστό τρέϊλερ! Σε μια ανάρτηση π.χ. με ράβδο στρέψης, εφ' όσον μιλάμε για ρυμουλκούμενο που θα μπαίνει στη θάλασσα, πρέπει το σινεμπλόκ που χρησιμοποιείται να είναι μασίφ και όχι κοιλοδοκός. Αν είναι μασίφ δεν θα χαλάσει ποτέ! Μπορεί να γίνει ζημιά οπουδήποτε αλλού, εκτός από το σημείο αυτό.

Θα πρέπει λοιπόν και οι εμπόροι, που δεν καταλαβαίνουν Χριστό μπροστά στο κέρδος, να σταματήσουν αυτή τη φάμπρικα! Για να μην πω και για τους κατασκευαστές, το δικό μας σινάφι δηλαδή, οι περισσότεροι των οποίων δουλεύουν χωρίς να γνωρίζουν το αντικείμενο της δουλειάς τους! Μια το κέδρος, μια τα έξοδα, μια το ένα , μια το άλλο, έχουν κάνει την κατάσταση στον χώρο του τρέϊλερ ανεξέλεγκτη"!

Μετέφερα, στη συνέχεια, στον συγκεκριμένο κατασκευαστή ο οποίος είχε το θάρρος να εκφράσει μ' αυτόν τον απλό και ευθύ τρόπο την άποψή του για τα θέματα που αφορούν τον χώρο του, αυτό που άκουσα σχετικώς με την ευκολία με την οποία εισάγονται ακατάλληλα υλικά στην Ελλάδα, αλλά και τις σκληρές προδιαγραφές που απαιτούνται και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες κατασκευαστές, προκειμένου να εξάγουν τα δικά τους τρέϊλερς στο εξωτερικό, και να τι μου απάντησε. "Πολύ καλά κάνουν και ζητούν αυστηρές προδιαγραφές οι ξένοι! Έτσι δεν είναι το σωστό; Πώς αλλοιώς θα προστατέψουν οι ξένες κυβερνήσεις τους πολίτες τους; Για εκείνους η ανθρώπινη ζωή έχει αξία, ενώ για τις δικές μας κυβερνήσεις οι Έλληνες πολίτες είναι μάλλον αναλώσιμοι! Εδώ η Ελλάδα είναι ξέφραγο αμπέλι! Μπείτε σκύλλοι, αλέστε, και αλεστικά μη δώσετε! Η μόνη τριτοκοσμική χώρα στην Ευρώπη είναι η δική μας! Και όχι μόνο στα τρέϊλερς, αλλά και στα παιγνίδια, στα είδη διατροφής, στα αυτοκίνητα, στα πάντα! Τι είναι αυτό που έφερες κύριε εισαγωγέα; ρωτούν οι Κρατικοί ελεγκτικοί μηχανισμοί. Αυτά κι' αυτά είναι, τους απαντούν οι έμποροι. Α, μάλιστα! Πήραμε τα... μπικικίνια, περάστε! Ούτε ποιοτικός έλεγχος υπάρχει ούτε τίποτε! Γίναμε μια χώρα που τρέχει χωρίς όρια και ζώνη ασφαλείας! Και σ' αυτό έχουμε όλοι μερίδιο ευθύνης! Μας χαρακτηρίζει το "ωχ αδελφέ", το "και τι μας λες μωρέ, εγώ είμαι ο τα ξέρω όλα" και η κατάσταση έχει εκτροχιαστεί και δεν μαζεύεται πια με τίποτε!

Ελάχιστοι από αυτούς οι οποίοι λένε ότι είναι τρεϊλεράδες και βάζουν κοτσαδόρους γνωρίζουν το αντικείμενο της δουλειάς τους! Και αυτοί οι οποίοι διαμαρτύρονται συνήθως, είναι οι πιο άσχετοι στο χώρο μας και οι πιο επικίνδυνοι! Απορώ πώς βρέθηκαν οι περισσότεροι να κάνουν αυτή τη δουλειά! Ας μας πούν, όλοι αυτοί οι κατασκευαστές, τι πτυχία και τι προσόντα διαθέτουν για να μπορούν να κατασκευάζουν τρέϊλερς; Έπρεπε να βρίσκονται σ' αυτόν τον χώρο ή μήπως έπρεπε να κάνουν κάτι άλλο; Τι νόμισαν, ότι αρκούν οι εξ αποστάσεως οδηγίες που θα τους δώσει ένας μηχανολόγος;

Κανένας από αυτούς, οι οποίοι ηγούνται αυτών των επιχειρήσεων, δεν έχει ένα τεχνικό πτυχίο! Είδαν ότι κάποιοι άλλοι κατασκεύαζαν τρέϊλερς, τα οποία τσούλαγαν στο δρόμο, και πίστεψαν ότι μπορούσαν να τα φτιάξουν κι' αυτοί! Δεν είναι σουβλάκια όμως τα τρέϊλερς που θα φας ένα και θα σε πιάσει κόψιμο! Στα τρέϊλερς βάζει ο άλλος την περιουσία του και από το πόσο ασφαλή και αξιόπιστα είναι εξαρτάται η ασφάλεια η δική του και των άλλων!

Η δουλειά μας, εν ολίγοις, έπεσε σε λάθος χέρια Ιωσήφ. Και να το αποτέλεσμα. Ξεβρακωθήκαμε και βγάλαμε τα μάτια μας με τα ίδια μας τα χέρια! Παραπονιόμαστε τώρα ότι δεν έχουμε δουλειά. Πώς όμως να έχουμε δουλειά έτσι που καταντήσαμε; Ήταν κάποτε στην αγορά δυο τρεις κατασκευαστές, που έφτιαχναν τρέϊλερς, και ξαφνικά γίναμε εκατό! Πού πάτε ρε σεις ξεβράκωτοι στ' αγγούρια; Δεν είναι δυνατόν να στοιχίζει ένα σωστό προϊόν δέκα ευρώ κι' εσύ να πουλάς ένα άλλο, που του μοιάζει, πέντε! Τι περιμέναμε να γίνει δηλαδή; Πώς να πάει μπροστά ο χώρος, πώς να βγουν στην αγορά γερά και ασφαλή τρέϊλερς μ' αυτή τη νοοτροπία; Άσε που σκάφη, κινητήρες και τρεϊλερς "έμαθαν" πια να τα επισκευάζουν και οι μαντράδες! Άσε που στο τέλος, οι περισσότεροι από μας, χρωστάμε σ' όλο τον κόσμο και θα πεθάνουμε στην ψάθα"!

Πώς είπατε; Δεν περιμένατε να τα διαβάσετε όλα αυτά; Δεν σας πιστεύω, γιατί ξέρω ότι σερφάροντας σ' αυτό το περιοδικό γνωρίζατε εκ των προτέρων ότι, τόσο ο εκδότης του όσο και αυτοί προς τους οποίους απευθύνεται για να αντλήσει τις πληροφορίες, προκειμένου να σας ενημερώσει όσο πιο σωστά και αντικειμενικά γίνεται, δεν μασάνε τα λόγια τους ούτε φοβούνται μήπως τους διώξει το αφεντικό ή ο διαφημιζόμενος. Μήπως όμως, άραγε, αυτά που μου είπαν οι κατασκευαστές στους οποίους απευθύνθηκα συμβαίνουν και σε όλους τους άλλους επαγγελματικούς χώρους; Αυτό δεν συμβαίνει, ας πούμε, και στον χώρο των πολιτικών, των δημοσιογράφων, των γιατρών, των δικηγόρων και πάει λέγοντας;

Ευτυχείτε λοιπόν και ρίξτε, καλού κακού, μια ματιά στις σούστες και στα ρουλεμάν του τρέϊλερ για νη μη βρεθείτε προ δυσάρεστων εκπλήξεων. Κατά τα άλλα, σας εύχομαι καλά και ασφαλή ταξίδια (αν σας άφησε βεβαίως χρήματα ο Δ.ο.Ν.η.Τ.ής να βάλετε βενζίνη)...