Σύμφωνα με πρόσφατη έγγραφη καταγγελία εκδότη θαλασσινού περιοδικού, κάποια ανταγωνιστικά (με το δικό του προφανώς) έντυπα, τα οποία ωστόσο δεν κατονομάζει, καταχωρούν διαφημίσεις συγκεκριμένων εταιρειών, χωρίς να πληρώνονται! Ο καταγγέλων ισχυρίζεται, με τον δικό του χαρακτηριστικό και γνώριμο τρόπο, ότι οι ανταγωνιστές του συντηρούν κάποιους φίλους-πελάτες που έχουν μεγάλα υπόλοιπα, διαφημίζοντάς τους δωρεάν στα περιοδικά τους, για να δείξουν ότι αυτά υπερτερούν σε αριθμό διαφημιστικών καταχωρήσεων. Ο εν λόγω εκδότης δεν σταματά όμως εδώ. Αποκαλεί «κορόϊδα» τους υπολοίπους διαφημιζομένους, οι οποίοι πληρώνουν διαφήμιση, αφού επιτρέπουν (εν γνώσει ή εν αγνοία τους) στους ανταγωνιστές τους να τους ανταγωνίζονται, διαφημιζόμενοι στο ίδιο περιοδικό δωρεάν!
Σαφώς και δεν με αφορά προσωπικώς η συγκεκριμένη καταγγελία, αφού το "Rib and Sea" δεν διαθέτει ακόμη ικανό αριθμό διαφημίσεων, ώστε να έχει την πολυτέλεια να καταχωρήσει κάποιες από αυτές δωρεάν. Σχολιάζω απλώς το θέμα γιατί, όπως λέει και η παροιμία, όταν καίγεται το σπίτι του διπλανού σου, περίμενε σύντομα ν' αρπάξει φωτιά και το δικό σου. Ιδίως μάλιστα όταν υπάρχουν πρόθυμοι "εμπρηστές" ...
Γιατί λοιπόν κόπτονται τόσο πολύ κάποιοι εκδότες για τον αριθμό των διαφημιστικών καταχωρήσεων που έχουν άλλα ανταγωνιστικά έντυπα; Να σας πω εγώ, αν και είναι αυτονόητο. Λέγεται ότι το περιοδικό που έχει τις περισσότερες διαφημίσεις είναι και το πλέον έγκυρο, το πλέον επιτυχημένο στο χώρο του. Είναι αυτό που κάνει τις περισσότερες πωλήσεις. Αυτό που πλειοψηφεί σε αξιοπιστία. Είναι όμως έτσι; Οι απαντήσεις βρίσκονται στα πρακτορεία διανομής των εντύπων και στους αυτόματους μετρητές του διαδικτύου. Γιατί, άλλο τι θέλει να πουλάει κανείς, και άλλο τι πουλάει πραγματικά. Αφήστε που δεν πρέπει να υποτιμάται τόσο πολύ η νοημοσύνη του αναγνωστικού κοινού, το οποίο έχει τους δικούς του νόμους και κανόνες, και δεν αξιολογεί την ποιότητα ενός εντύπου από τον αριθμό των διαφημιστικών καταχωρήσεων, αλλά από την αξιοπιστία των συνεργατών και την αντικειμενικότητα των άρθρων τους.
Δικαιολογείται, ως εκ τούτου, μέχρις ενός σημείου, η πρεμούρα κάποιων εκδοτών για τις διαφημίσεις. Γνωρίζουν πόσοι πραγματικά τους διαβάζουν (και όχι πόσοι οι ίδιοι ισχυρίζονται ότι τους διαβάζουν), κι’ έτσι ρίχνουν όλο το βάρος και τη γκρίνια τους στη διαφήμιση, αντιλαμβανόμενοι ότι είναι η μοναδική ελπίδα για την επιβίωσή τους. Αυτό που δεν δικαιολογείται είναι η προσπάθεια διαστρέβλωσης των πραγματικών γεγονότων, εκ μέρους τους, και ο αθέμιτος ανταγωνισμός.
Πολύ κλάμα λοιπόν, σε μια δύσκολη οπωσδήποτε οικονομική συγκυρία, για να εξοικονομήσουν, άλλοι τα τρέχοντα έξοδα, και άλλοι το... «παντεσπάνι» τους. Αυτό που δεν μπορώ να καταλάβω είναι γιατί, τελικώς, κάποιοι εκδότες εμπλέκουν τους διαφημιζομένους-πελάτες στις μίζερες μεταξύ τους διενέξεις. Γιατί υποτιμούν τόσο πολύ τον χώρο μέσα στον οποίο δραστηριοποιούνται και, κατ’ επέκτασιν, τους αναγνώστες και το ίδιο το περιοδικό τους; Δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι κάποια στιγμή όλο αυτό θα γίνει μπούμεραγκ και θα κτυπήσει, επιστρέφοντας, και τους ίδιους;
Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά του νομίσματος. Οι «κατά παραγγελίαν» διαφημίσεις! Και διερωτώμαι. Ποιος είναι ο εκδότης αυτός που έχει τη δυνατότητα να υποχρεώσει μια εταιρεία να διαφημιστεί στο περιοδικό του, αν η εταιρεία αυτή δεν θέλει ή δεν μπορεί να καλύψει τα έξοδα μιας διαφημιστικής καταχώρησης; Ποιος είναι ο εκδότης αυτός ο οποίος μπορεί να επιβάλλει πού θα διαφημιστούν ή πού δεν θα διαφημιστούν κάποιες εταιρείες; Αρκούν, άραγε, οι όποιες "φιλικές" σχέσεις ή η όποια προϊστορία, μεταξύ εκδότη και πελάτη, για να "νομιμοποιηθεί" και να "δικαιολογηθεί" η επιβολή μιας τέτοιας γραμμής μάρκετινγκ, η οποία να εξυπηρετεί μόνο τον πρώτο;
Υπάρχουν βεβαίως και οι περιπτώσεις στις οποίες η Χ εταιρεία θέλει και μπορεί να διαφημιστεί σε ένα περιοδικό (έντυπο ή ηλεκτρονικό) αλλά δεν την αφήνει ο... διάολος! Εκβιασμοί του τύπου «αν διαφημιστείς σ’ αυτόν, εμένα ξέχνα με» ή «δεν θα προβάλλω το ίδιο καλά το σκάφος σου» ή «αν του κόψεις τη διαφήμιση θα ανεβάσω το προϊόν σου στον έβδομο ουρανό και θα στο βάλω εξώφυλλο» κ.λπ. κ.λπ., πάνε κι' έρχονται. Στην αρχή, ξέρετε, δεν μπορούσα να πιστέψω ότι μπορεί αυτό να συμβαίνει στην πραγματικότητα. Μου το έλεγαν, αλλά δεν το πίστευα. Η συνέχεια όμως έδειξε ότι «παίζουν», δυστυχώς, και τέτοια σενάρια. Κρίμα, πολύ κρίμα...
Γίναμε βλέπετε πολλοί, αλλά η "πίτα" παρέμεινε η ίδια. Έτσι άρχισαν τα κτυπήματα κάτω απ’ τη μέση, για το ποιος θα εξασφαλίσει τα περισσότερα κομμάτια και, συνεπώς, ποιος θα επιβιώσει! Εναπόκειται, συνεπώς, στους αναγνώστες να επιλέξουν ποιον προτιμούν για την ενημέρωσή τους, στους δε διαφημιζομένους να αποφασίσουν ποιον πρέπει να στηρίξουν και ποιον να στείλουν στο σπίτι του. Πρώτης τάξεως ευκαιρία για να ξεχωρίσουν οι εκδότες που είναι υπερήφανοι, διαθέτουν παιδεία, στοιχειώδη αξιοπρέπεια και οι πράξεις τους διέπονται από τη δημοσιογραφική δεοντολογία, από αυτούς που θεωρούν τον χώρο της θάλασσας και του φουσκωτού σκάφους κτήμα τους. Από αυτούς που νομίζουν ότι υπερέχουν, ενώ στην πραγματικότητα απλώς κοιτάζονται στον καθρέφτη της κακιάς μητριάς ή μιμούνται τον Νάρκισσο, τον γιο της νύμφης Λειριώπης και του ποταμού Κηφισσού.
Και μη χειρότερα...
Ιωσήφ Παπαδόπουλος